Сфинга на гневот од Жарко Кујунџиски

Приказната за сопственикот на Издавачката куќа Веда, Лазар Отадески, јунакот на оваа книга кој не води низ дејството и ни открива повеќе за еден друг јунак, чиниш во позадина, а сеприсутен – Марко Ковачки. Од толку мисли и раскажувања за Марко, авторот на „Отворање на кутијата“ како од Лазар, така и другите ликови, читателот е во исчекување Марко да скокне од следната страница.

Просто сум восхитена од раскажувачкиот стил на авторот, отскокнува од други автори во жанрот. Од вештото вметнување на поезијата на Константин Миладинов во приказната, до скокотливата мистерија која ги испреплетува животите на Марко и Лазар, одвивањето на дејството во два града, познатото Скопје и засега непознатиот ми Сплит, до Пандора и Диоклецијан! Три пати да, да, да!!! Би сакала да прочитам цели одломки од „Отворање на кутијата“ на писателот Ковачки па дури и целата книга паралелно со Сфингата на гневот. Одлични метафори, епитети и не знам која друга стилска фигура да ја набројам, а да не пропуштам некоја, пријатно изненадена од вештината со зборови на Кујунџиски. Дефинитивно ќе се чита уште некоја книга. И да, не знаев за сфингите на Сплит, град кој очигледно треба да се посети. А научив и нешто повеќе за историјата на Скопје.

Сакам да знам што се крие позади инспирацијата, вклучувањето на нам добро познати историски фигури и настани од подалечно, а и поблиското минато. Носталгијата по Југославија и едно поедноставно време е очигледна. Лазар подигнува пари од банка, нешто што младите во денешно време речиси сме го заборавиле покрај сите бесконтактни картички и електронски опции. А , како дете од Преспа, особено ме погоди параграфот за Преспанското и Охридското Eзеро (во периодот кога милото ми езеро е речиси непрепознатливо повлечено) ме погоди негде длабоко. „Колку и да е тој една бара или најмногу езерце, ти си, ако ништо друго, прв во тоа село. Ти си ѕверка во тоа Охридско Езеро од домашната литература.“ и „А тој беше нова сорта, некое ново мистериозно чудовиште што одамна виреело на дното од Преспа, се чаталело и четворело, чат-пат ќе преплашело некој рибар со својата сенка или ќе испревртело со главата удолу невешт пливач, но сега одеднаш се чуствувало полн сила и испливало на површината, и него направило тоа во своето, туку сосема дрско го направило во соседното езеро“.

Понатаму, мошне симпатичната анализа за тоа како сопствениците на книги ги редат истите на своите полици односно чуствителните личности по боја, по форма и големина перфекционистите, по азбучен ред страсните колекционери, во безредие опсесивните читатели, по хронологија стручњаците ме најде со широка насмевка на лицето.

Одлично, слоевито раскажување и дело кое би го читала и препрочитувала. И како во описот во домот на Лазар и канцеларијата на издавачката куќа Веда, би ја избрала од купчето книги и во избледената фотелја повторно би читала за сфингите на Ковачки.

Книгата е издание на Антолог.